Ga je verbouwen, uitbreiden of iets nieuws bouwen? Dan vraag je je waarschijnlijk af of je een bouwvergunning nodig hebt. Officieel heet dit een omgevingsvergunning voor bouwen, en in veel gevallen kun je niet zomaar beginnen zonder toestemming van de gemeente. In deze blog leggen we uit wanneer zo’n vergunning nodig is.
Wat is een bouwvergunning?
Met een bouwvergunning geeft de gemeente officieel groen licht voor je bouwplannen. Ze checken of je project past binnen het bestemmingsplan, of het voldoet aan het Bouwbesluit en of het uiterlijk in de omgeving past. Ook worden technische eisen bekeken, zoals veiligheid en brandwerendheid. De aanvraag loopt via het Omgevingsloket online. Soms krijg je zonder problemen toestemming, soms wordt er extra kritisch gekeken en in bepaalde gevallen mag je zonder vergunning aan de slag.
Wanneer heb je een bouwvergunning nodig?
Of een vergunning nodig is, hangt af van het soort werkzaamheden, de omvang en de plek op het perceel. Hieronder vind je veelvoorkomende bouwplannen met de bijbehorende voorwaarden.
Uitbouw
Een uitbouw aan de achterkant van je woning kan vergunningsvrij zijn wanneer deze volledig achter de oorspronkelijke achtergevel staat, niet hoger is dan 4 meter, en niet dieper dan 4 meter wordt gemeten vanaf de achtergevel. Daarnaast mag de uitbouw samen met andere bijgebouwen niet meer dan de helft van het achtererf beslaan en moet er minimaal 1 meter afstand blijven tot openbaar toegankelijk gebied, zoals een stoep. Wil je groter, hoger of afwijkend bouwen, dan is een vergunning verplicht.
Dakkapel plaatsen
Aan de achterzijde van de woning mag je vaak zonder vergunning een dakkapel plaatsen als deze niet hoger is dan 1,75 meter, met de onderzijde minimaal 0,5 meter boven de dakvoet, de bovenzijde minimaal 0,5 meter onder de nok en de zijkanten minimaal 0,5 meter van de dakranden. Een dakkapel aan de voor- of zijkant vereist vrijwel altijd een vergunning, net als bij een monument of woning in een beschermd stadsgezicht.
Schuur of garage bouwen
Een vrijstaande schuur of garage mag vaak zonder vergunning worden gebouwd als deze niet hoger is dan 3 meter bij een plat dak of 5 meter bij een schuin dak. De totale oppervlakte van alle bijgebouwen samen mag niet meer zijn dan 50 procent van het achtererf, waarbij gemeenten soms ook een absoluut maximum hanteren afhankelijk van de perceelgrootte. Het bouwwerk moet minimaal 1 meter achter de voorgevelrooilijn staan. Grotere of hogere gebouwen zijn altijd vergunningplichtig.
Binnen verbouwen
Werkzaamheden zoals het plaatsen van een nieuwe keuken, badkamer of vloer zijn in de meeste gevallen vergunningsvrij. Pas wanneer je constructieve aanpassingen doet, zoals het verwijderen van een draagmuur, het wijzigen van dragende balken of het maken van een nieuw trapgat, wordt een vergunning verplicht. Vaak moet er dan ook een constructieberekening worden ingediend bij de aanvraag.
Zonnepanelen plaatsen
Op een plat dak mogen zonnepanelen meestal zonder vergunning geplaatst worden zolang ze niet hoger zijn dan 0,5 meter boven het dak en minimaal 0,5 meter van de dakrand blijven. Op een schuin dak moeten ze in of direct op het dakvlak liggen en mogen ze niet uitsteken. Woon je in een beschermd stadsgezicht of in een monument? Dan is vaak alsnog een vergunning nodig, ongeacht het type dak.
Let op: regels verschillen per gemeente
Elke gemeente kan eigen regels stellen binnen de landelijke wetgeving. Dit betekent dat iets wat in de ene gemeente zonder vergunning mag, in een andere gemeente toch een vergunning vereist. Het is daarom altijd verstandig om bij jouw gemeente te checken wat precies geldt.